మాకొద్దీ తెల్లదొరతనమూ

‘..బిపిన్ చంద్ర పాల్ ఉద్రేకపూరిత ఉపన్యాసాలివ్వగల వక్త. వీరి ఉపన్యాసాలతో ఆంధ్రవిద్యార్థిలోకం ఉద్రిక్తమైపోయింది. వారు జాతీయ భావ ప్రపూరితులైనారు. రాజమండ్రి విద్యార్థులు వందేమాతరం బిళ్ళలు ధరించి పాల్ ఉపన్యాసానంతరం బ్రహ్మాండమైన వీడ్కోలిచ్చారు. ఆ బిళ్ళలతోనే విద్యార్థులు కళాశాలకు రావటం కాలేజి ప్రిన్సిపాలుగా ఉన్న మార్కు హంటరుకు కన్నుగుట్టినట్టయింది. ఆ చిహ్నాలు తీసివేయమని హుంకరించాడు. కాని అతని మాటనెవరూ వినిపించుకోలేదు. పాఠశాలనుండి వెళ్ళిపొమ్మని ఆజ్ఞాపించాడు. కాని విద్యార్థులు కేకలు వేస్తూ గేలి చేయసాగారు. హరిసర్వోత్తమరావుగారు అక్కడకు వచ్చి వారిని శాంతపరిచారు. విద్యార్థులందరికీ ఆయనంటే ఎంత అభిమానమో అర్థమయింది. ఈ విద్యార్థుల ఆందోళనకంతా రావుగారే కారణమని శిక్షిస్తానన్నాడు హంటర్. ప్రిన్సిపాల్ మరొక విద్యార్థిని కొట్టబోగా రావుగారు ముందుకొచ్చి ‘అతన్ని కొట్టబోకండి ‘ అని వారించాడు. హరిసర్వోత్తమరావుగారిని బడిలోనించి తీసివేశానన్నాడు. ఇది విని ఆర్ట్సు కాలేజీ, ట్రయినింగు కాలేజీ విద్యార్థులంతా బయటికి వచ్చి రావుగారిని అనుసరించారు. పవిత్ర గోదావరిలో స్నానం చేసి దీక్షాకంకణం ధరించారు. మరల కళాశాలలో కాలుపెట్టమని శపథం చేసారు. ఈ విధంగా రాజమహేంద్రవరం విద్యార్థులు తెలుగుదేశంలో వందేమాతరం ఉద్యమానికి మార్గదర్శకులైనారు..’